بیرۆکەی کارکردنی بیتکۆین وەک کاتژمێر لە دنیای سایبەردا چەمکێکی سەرنجڕاکێشە، کە سەرچاوەی گرتووە لە چۆنیەتی کارکردنی بیتکۆین لە ڕێگەی کۆدەنگی و دروستکردنی بلۆکی نوێوە. بۆ تێگەیشتن لەم هاوشێوەیە (پێکچواند)ە، گرنگە بنەماکانی تەکنەلۆژیای بلۆکچەین و پرۆسەی دروستکردنی بلۆکەکان تێبگەین
١-میکانیزمی کۆدەنگی
بیتکۆین میکانیزمێکی کۆدەنگی بەکاردەهێنێت کە پێی دەوترێت (سەلماندنی کار) بۆ دڵنیابوون لە هەموو بەشداربووانی تۆڕەکە هاوڕان و لەسەر دۆخی بلۆکچیەن کۆدەنگن. ئەم میکانیزمە زۆر گرنگە بۆ پاراستنی یەکپارچەیی و ئاسایشی سیستەمەکە. بە شێوەیەکی سادە، داوا لە بەشداربووان دەکات (ماینەران) کە مەتەڵە ئاڵۆزەکانی بیرکاری چارەسەر بکەن بۆ دڵنیابوون لە مامەڵەکان و دروستکردنی بلۆکی نوێ. چارەسەرکردنی ئەم مەتەڵانە پێویستی بە توانای ژمێریاری و کاتە، ئەمەش وادەکات دەسکاری کردنی مێژووی بلۆکچەینەکە سەخت بێت بەبێ کۆنترۆڵکردنی زۆرینەی توانای ژمێریاری(هاش) تۆڕەکە
٢-دروستکردنی بلۆکەکان
بلۆکەکان کۆمەڵەیەک داتان کە زانیاری دەرباری مامەڵەکان هەڵدەگرن. نزیکەی هەر ١٠ خولەکێک، بلۆکێکی نوێ دروست دەکرێت و زیاد دەکرێت بۆ بلۆکچەینەکە. ئەم ماوەیە دیاریکراوە بەردەوام لە رێکخستنی سەختی مەتەڵە ماتماتیکییەکاندایە کە لەلایەن ماینەرەکانەوە چارەسەر دەکرێن. ئەگەر بلۆکەکان زۆر بە خێرایی دروست بکرێن، مەتەڵەکە قورستر دەبێت. ئەگەر پرۆسەکە هێواش بێت، مەتەلەکان ئاسانتر دەبێت. ئەم میکانیزمە خۆ ڕێکخستنە ڕێژەیەکی جێگیر لە دروستکردنی بلۆکەکان مسۆگەر دەکات، بەبێ گوێدانە ژمارەی ماینەران یان توانای ژمێریاری
٣-بیتکۆین وەک کاتژمێرێک
هاوشێوەی بیتکۆین وەک کاتژمێرێک لە سایبەردا دەردەکەوێت لەم ڕیتمە ڕێک و پێک و پێشبینیکراوەی دروستکردنی بلۆک. هەروەک چۆن کاتژمێرێک بە جووڵەی بەردەوامی قۆڵی کاتەکەی بەکاردەهێنێت بۆ پێوانەکردنی کات، تۆڕی بیتکۆین بە زیادکردنی بەردەوامی بلۆکی نوێ بۆ بلۆکچەین بەکاردەهێنێت وەک پێوانەیەکی کات لە بۆشایی سایبەردا. هەر بلۆکێکی نوێ دەکرێت وەک “تیکێک” لەم کاتژمێرە دیجیتاڵییەدا ببینرێت
کۆدەنگی وەک پێوانەی کاتژمێر: پرۆسەی کۆدەنگی، لەگەڵ ماوەی ١٠ خولەکی بۆ دروستکردنی بلۆک، وەک ئامێرێکی کاتژمێری کار دەکات. رێگایەک بۆ پێوانەکردنی تێپەڕبوونی کات پێشکەش دەکات بە پشتبەستن بە دۆخی ڕێککەوتوو لە بلۆکچەینەکە نەک چرکە و خولەک و کاتژمێرەکانی جیهانی فیزیکی
مۆری نەگۆڕی کات: هەر بلۆکێک مۆری کات لەخۆدەگرێت، وە تۆمارکراوە کاتێک زیادکراوە بۆ بلۆکچەین. ئەمە تۆمارێکی نەگۆڕی مامەڵەکان دابین دەکات، وەکوو کتێبێکی مێژوویی کە دەتوانرێت ڕێکەوت و کاتێکی دیاریکراوی هەبێت
هاوكاتیكردن: وەك چۆن كاتژمێرەكان هاوكاتی كردنی چالاكییەكانی جیهان دەكەن، بلۆكچەینی بیتكۆین هاوكاتی كردنی ڕووداوە دیجیتاڵییەكانی جیهانی سایبەر دەكەن. سەرەڕای ئەوەی لە هەزاران گرێدا دابەشکراوە، تۆڕی بیتکۆین ڕیزبەندییەکی ڕێک و پێک و ڕێککەوتووی ڕووداوەکان دەپارێزێت
لە بنەڕەتدا، بلۆکچەینی بتکۆین دەکرێت وەک کاتژمێرێک بۆ جیهانی سایبەر ببینرێت چونکە چوارچێوەیەکی گشتگیر بۆ پێوانەکردن و ڕێککەوتن لەسەر تێپەڕبوونی کات لە چوارچێوەیەکی دیجیتاڵدا دابین دەکات. ئەم “کاتژمێرە” بە یەکەی کاتی نەریتی پێناسە ناکرێت بەڵکو بە هەوڵ و کۆدەنگیی ژمێریاری پێناسە دەکرێت، کە ریتمی کارلێکردنە دیجیتاڵەکان لە تۆڕەکەدا نیشان دەدات
