لە دیمەنی وەبەرهێناندا کە بەردەوام لە پەرەسەندندایە، بیتکۆین وەک پێشەنگێک دەرکەوتووە، کە سەرنجی وەبەرهێنەرانی سەرانسەری جیھانی ڕاکێشاوە. لەکاتێکدا کە سامانە تەقلیدییەکان وەک زێڕ، خانووبەرە و پشکەکان بۆ ماوەیەکی زۆر بنەما سەرەکییەکانی پۆرتفۆڵیۆی وەبەرهێنان بوون، تایبەتمەندییە جیاوازەکانی بیتکۆین وەک بژاردەیەکی باڵا بۆ وەبەرهێنەرانی مۆدێرن جێگەیان گرتووە. ئەم وتارە باس لە لێکدانەوەی بەراوردکاریی بیتکۆین دەکات بەرامبەر بە سامانە تەقلیدییەکان، ئاماژە بە سوودەکانی کریپتوکارنسی و سنورداریەکانی هاوتاکانی دەکات
بیتکۆین بەرامبەر بە زێڕ: ستانداردی زێڕی دیجیتاڵ
زێڕ بۆ هەزاران ساڵ هێمای سامان و کۆگایەکی بەها بووە. بەڵام، بیتکۆین، کە زۆرجار وەک “زێڕی دیجیتاڵ” ناودەبرێت، چەند تایمبەتمەندی هەیە کە زێڕ نیەتی. بەپێچەوانەی زێڕەوە، بیتکۆین بە ئاسانی دەگوازرێتەوە بۆ سەرانسەری جیهان لە ماوەی چەند خولەکێکدا، بەبێ پێویستی بە هەڵگرتنی یان گواستنەوەی فیزیکی . سەرەڕای ئەوەش، ژمارەی بیتکۆین لە 21 ملیۆندا سنووردار کراوە، دڵنیایی لە کەمی و توانای بەرزبوونەوەی بەهای دەدات. زێڕ، هەرچەندە کەمە، بەڵام سەرچاوەیەکی پێشبینیکراو نییە، کە بتکۆین دەکات بە کۆگایەکی متمانەپێکراو بۆ بەها لە سەردەمی دیجیتاڵیدا
بیتکۆین بەرامبەر بە خانووبەرە: نەختینەیی و بەردەستبوون
خانووبەرە بۆ چەندین نەوە بووەتە وەبەرهێنانێکی باو، کە دارایی بەرجەستەو توانای داهاتی پاسیڤی هەیە. لەگەڵ ئەوەشدا، بازاڕی خانووبەرە بەدەست تێچووی بەرزی هاتنە بازاڕەوە، نەبوونی نەختینەیی و بەرپرسیارێتی گرنگی پاراستنو نۆژەنکردنەوە دەناڵێنێت. لە بەرامبەردا، بیتکۆین ڕەواییەکی بێ هاوتا دابین دەکات، کە ڕێگە بە وەبەرهێنەران دەدات لە هەر کاتێکدا داراییەکانیان بکڕن یان بیفرۆشن بەبێ لەدەستدانی بەهای بەرچاو. جگە لەوەش، بیتکۆین بەردەستە بۆ هەرکەسێک کە پەیوەندی بە ئینتەرنێتەوە هەبێت وە پێویستی بە نۆژەنکردنەوە نیە، بەمەش بەربەستەکانی هاتنە بازاڕ وەک لە بازاڕی خانووبەرەدا لابراوە
بیتکۆین بەرامبەر بە پشکەکان: هەڵاوسان و داینامیکی بازاڕ
وەبەرهێنان لە کەرتە داراییەکان و (پشک)، ستۆکەکان شێوازێکی بەناوبانگ بووە بۆ کۆکردنەوەی سامان. لەگەڵ ئەوەشدا، بازاڕی پشکەکان بەندە بە کارایی کۆمپانیاکان، گۆڕانکارییە یاساییەکان و سووڕەکانی ئابووری، کە وا دەکات پێشبینی داهاتویان کارێکی قورس بێت. لەکاتێکدا بیتکۆین پارێزراوە لە هەڵاوسان، بەهایەکەی پەیوەست نییە بە کارایی یەک دامەزراوە یان هۆکارێکی ئابووری. لەجیاتی ئەوە، لەژێر کاریگەریی پەسەندکردنی جیهانی، پێشکەوتنی تەکنەلۆژی و هەستی وەبەرهێنەردایە، کە پڕۆفایلێکی جیاوازی مەترسی-پاداشت دابین دەکات کە توانای پاداشتی بەرچاوی هەیە
کەموکوڕی داراییە نەریتیەکان بەرامبەر بە بیتکۆین
١– مەرکەزییەت: داراییە نەریتیەکان زۆرجار لە لایەن حکومەت و دامەزراوە داراییەکان و کۆمپانیاکانەوە کۆنترۆڵ دەکرێن، کە دەیانخەنە ژێر دەستکاری و فشاری ڕێکخستنەوە. سروشتی لامەرکەزیی بیتکۆین دڵنیایی دەدات لەوەی کە لە دەرەوەی کۆنترۆڵی هەر تاکێک کاردەکات، و شێوازێکی دیموکراتی وەبەرهێنان پێشکەش دەکات
٢- هەڵاوسان: دراو و داراییە نەریتییەکان لە ڕێگەی هەڵاوسانەوە بەهایان دادەبەزێت، چونکە حکومەتەکان پارەی زیاتر چاپ دەکەن. دابینکردنی سنووردار بیتکۆین لە فشاری هەڵاوسانی ئابوری دەپارێزێت، بە درێژایی کات بەهای خۆی دەپارێزێت
٣- بەردەستی: لەکاتێکدا کە داراییە تەقلیدییەکان لەوانەیە پێویستی بە سەرمایەی بەرچاو، کاغەزی یاسایی، و ناوەندکار هەبێت، بیتکۆین پرۆسەی وەبەرهێنانی دێموکراتیزەکردووە، و دەیکاتە بەردەست بۆ هەر کەسێک کە گیرفانی دیجیتاڵی هەبێت
٤- دابەشکردن: سەروەتەکانی وەک خانووبەرە و زێڕ بە ئاسانی دابەش ناکرێت بەسەر یەکەی بچوکتر بەبێ لەدەستدانی بەها. بە پێچەوانەوە، بیتکۆین دەکرێت دابەش بکرێت بۆ یەکەی بچوکتر (ساتۆشی) ، ئاسانکاری بۆ مامەڵە (بچوکەکان)، مایکرۆ دەکات و دەگەیەنێتە دەست سەرمایەدارانی هەموو قەبارەیەک
لە کۆتاییدا، لەکاتێکدا کە داراییە نەریتەکان شایستەی جێگای تایبەتی خۆیان هەیە، بیتکۆین بەهۆی سوودە تایبەتەکانیەوە دەردەکەوێت، لەنێویاندا کەمی، لامەرکەزیەت، ڕەوایی و بەردەستبوون. لەگەڵ ئەوەی جیهان زیاتر و زیاتر بەرەو هەسارەیەکی دیجیتاڵی ڕیشەکانی بلاو دەکاتەوە، پێگەی بیتکۆین وەک سەرمایەیەکی باڵا پێدەچێت بەهێزتر بێت، وەبەرهێنەران دڵنیا دەکات لە دژی هەڵاوسانی نرخ، واتا پاراستنی سامان، و ئەگەری پاداشتی بەرچاو. ئەمە بێ مەترسی نییە هەر وەکو ئەو کۆچبەرانەی لە سەدەکانی ناوەڕاست بە کەشتی دار ئۆقیانۆسیان بڕی و روویان کردو وولاتی ئەمریکا کە لەم گەشتانەدا تەنها ٧٠ کەس لە هەر ١٠٠ لە گەشتەکانیان سەرکەوتوو بوون بەلام پاداشتەکەیان دەرباز بوون بو لە دەسەلاتێکی زۆردار کە ئازادی و کەڕامەتی هەموو مرۆڤێکیان خسبوە ژێر گوشارو هەڕەشە
بەڵام بۆ ئەوانەی کە دەیانەوێت لە سەردەمی دیجیتاڵیدا پۆرتفۆڵی خۆیان هەمەجۆر بکەن، بیتکۆین بژاردەیەکی سەرنجڕاکێش پێشکەش دەکات
